Ái Hữu GĐPT Vĩnh Nghiêm Hải Ngoại: Nhớ về anh Trần Ngọc Lạc

Hải Nguyễn

 

Viết về anh Lạc là cả một vấn-đề. Anh làm nhưng ít khi chịu nói. Chỉ khi nh́n ra chiều hướng hướng thượng của anh th́ mới vỡ lẽ và anh đă hoàn tất gần thành công rồi.

Giai đoạn tôi nhớ nhất là những ngày thành lập GĐPT Truyền thống – khởi thủy lúc đó là khoảng năm 83-84 ǵ đó, đúng vào lúc anh Tuệ Linh có mặt tại Hoa Kỳ. Ngày đại hội lại tại ngôi nhà loang nước mưa trên trần nhà của chùa Huệ Quang mà tôi may mắn theo học 3 tháng hè dạy về Phật-Giáo của chùa Huệ Quang mà thượng tọa (lúc bấy giờ) Minh Mẫn có nhă ư mời gọi các nhà sư nổi tiếng có (Như Thầy Viên Lư, Thầy Vân Đàm) và du Tăng như Thầy Phụng Sơn (Thầy quê ở Huế nên được hậu thuẫn của Trung Tá Hạnh Nhơn – sau này chị là con chim đầu đàn cùng anh Nam Lộc để có những buổi tổ chức Đại Hội ca nhạc quyên tiền cho các anh chị em cựu quân nhân VNCH bị thương tật và cô nhi tử sĩ. 

Chị hạnh Nhơn và các tín đồ Phật-Giáo nội thành vua chúa như Ni sư Trí Hải đều cúng dường Thầy Phụng Sơn và là một Phật-tử thuần hành để tu tập). Thầy Minh Mẫn biết ḿnh giảng không hay nên ngài chỉ ủng hộ và hết ḿnh với Thầy Minh Đức ở măi tận San Jose chỉ về từ thứ Sáu đến tối Chủ Nhật Thầy lại bay về San Jose. Nhờ vậy kiến thức Phật-pháp của chúng tôi tương đối vững chăi. V́ nguyên kinh Pháp Hoa và Đại Bát Niết bàn đă được giảng giải cho hết khóa học ba tháng – 3 tiếng thứ Sáu, 12 tiếng thứ bảy và 8 tiếng chủ nhật – vị chi 20 tiếng/ mỗi tuần tức khoảng 200 tiếng cho ba tháng “kiết hạ”. Đa số là lấy Thầy Nhất Hạnh làm kim chỉ Nam. Do vậy vài anh em quân nhân cũng vào học thường là để đối chất với Thầy Minh Đức hơn là muốn học Phật-pháp. 

Nh́n chung toàn là người miền Trung thành thử Đại Nạn 1963 bao giờ cũng là vết son cho sự lật đổ TT Diệm. Chuyện Quan trọng là các Thầy đă cho chúng tôi thấm nhuần đạo Pháp, và lịch sử của Phật-Giáo từ Nam Tông đến Bắc tông hay từ Đại chúng đến Truyền thống, từ tiểu đến đại v.v. Nhưng vẫn không quên căn bản của Tâm lư Phật-Giáo mà Thầy Minh Đức đang theo học đến năm cuối của chương tŕnh PhD về Tâm lư. Thầy phải vào bịnh viện tâm sự gỡ rối tơ ḷng cho các thanh niên thiếu nữ nghiện ngập để khả dĩ phục hồi tâm hồn chưa bị thuốc phiện hay thuốc lắc hoặc thuốc Phiện hành hạ. Lúc đó chúng tôi đă nghe tới các triết gia William James (người Mỹ - chủ thuyết là Chức Năng và Thực Dụng Sau này biến thành "v́ kết quả nên bất chấp thủ đoạn" do sự thêu dệt của các chủ nghĩa xă họi đầy rẫy tại Châu Âu đang bị bế tắc. Đây là lần đầu tiên nếm lại mùi triết học của "Chủ thể" "Đối tượng" rồi tánh Không của Trung Quán! Thôi ta để món khó nhai này lại cho anh Bảo. Có Dịp anh đơn giản hóa cho chúng ta như vậy hay hơn! 

Nhưng đáng kể phải nói là đa số các học viên họ đă là Phật-tử theo Thầy Nhất Hạnh v́ các anh chị đều có vài ba chứng chỉ về xă hội hay Phật-pháp tại viện đại học Vạn hạnh. Do vậy trước 75 đọc tác phẩm của thầy tôi thích “Nẻo về của Ư” và nhất là “Nói với tuổi đôi mươi” nên các anh chị đều cho tôi những CD của Thầy Nhất Hạnh giảng từ ở Việt-nam và sang đây Thầy chuyển môn Duy Thức Học thành Duy Biểu Học cho nhẹ bớt sự căng thẳng của người phương tây. Và sáng hàng loạt câu kệ cho làng Mai.

Nói như thế để thấy rằng – thời anh Hiệp từ Bắc vào Nam mang trọng trách phát huy lại truyền thống “chuẩn” của đạo Phật, mà đi vào con đường GDPT thật là gian nan. Cấp th́ phải học lại. Gia Đ́nh Phật-tử miền Bắc chưa đủ mạnh khi Phật-Giáo miền Nam của cụ Mai Thọ Truyền và miền Trung là cây cổ thụ của phong trào GDPT. Vào pḥng họp các anh Miền Trung át giọng và khi bầu chả thấy anh chị Huynh trưởng miền Bắc nào vào những chức vụ đầu năo. Do vậy thời anh Lạc cũng thế. Nhưng có lẽ nhờ vào chức vụ là Trung Úy của VNCH nên mọi chuyện anh Lạc làm đều trót lọt nhờ vào t́nh “huynh Đệ Chi Binh” ngày trước. T́nh cờ và tại sao tôi biết anh Lạc là Trung Úy sẽ kể ở đoạn sau.

Ngày đầu tiên tôi gặp các anh chị Huynh trưởng miền Bắc cũng là ngày trùng hợp với ngày anh Tuệ Linh sang Mỹ chưa được môt 5 tháng. Lúc đó triệu tập đại hội chỉ toàn thấy anh Tuệ Linh họ cho anh phát biểu v́ …mèo này mới sang chưa có móng vuốt ǵ cả không có ǵ mà ngại anh “làm cách mạng”. Tôi chỉ ngạc nhiên là nơi hội lại chọn nơi một căn nhà là pḥng khách và chờ đợi để đập vỡ xây chùa mới lớn hơn. Nhưng đó chỉ là h́nh thức. Tôi nh́n anh Tuệ Linh như là một thần tượng là người viết sử về GDPT. 

Trong buổi họp anh Lạc sau phần giới thiệu chả nói câu nào và anh chỉ để anh Tuệ Linh phát biểu. Chùa ở San Diego tôi không rành lắm nhưng gần như anh Lạc thuyết phục gần hết các chùa và anh chị trưởng để có tiếng nói thành lập một đoàn lấy tên là “Đoàn huynh trưởng truyền thống” và nội quy sẽ được thảo luận và thành lập ngay trong hai ngày đại hội. Ngày đầu tôi ra về và cũng được anh chị trưởng miền Bắc cho bản sơ khởi và những tuồng chữ viết bằng tay để chỉnh sửa theo nội quy. Tôi nhớ lúc đại hội một – lễ ra mắt cũng được cử hành nhưng tôi chạy trốn chưa dấn thân được. Nh́n chung tôi thấy ânh Cân (Quận trưởng VNCH) Anh Tiềm bác gia trưởng GĐPT Huệ Quang. Bạn thân anh T́ềm. Như vậy họ có thực lực có tay chân có Thầy để chứng minh. Ḿnh và phe San Jose th́ toàn là dân ṇng cốt (anh Vui, anh Thống). Lúc đó anh Ngô Mạnh Thu chưa sang Mỹ. Thành thử để các anh làm có lư hơn.

Một duyên lành cho các anh chị Vĩnh Nghiêm là người năng nổ và có chiều dầy về sinh hoạt cộng đồng hay Phật vụ lại là anh Trung Úy Đặng Văn Sinh – người miền Trung nhưng anh đậu thủ khoa về Chiến Tranh Chính Trị thành thử anh được GIÁO-SƯ Tiến Sỹ Nguyễn Ngọc Huy tiến cử vào ban giáo sư cấp hàm Thạc Sỹ vào dạy ở trường Chiến Tranh Chính Trị của QLVNCH. Sang đây anh là cựu đoàn sinh và cấp hiệu A Dục, đàng hoàng lại là cánh tay phải của Thầy Viên Lư, thành thử anh phối hợp sự hiểu biết về chính trị, giáo dục cùng Phật-pháp để cố làm thành một miền với sự chỉ đạo từ Thầy Viên Lư cánh tay phải của ngài Quảng Độ tại quê nhà. Anh không thích về Việt-nam như các anh chị Huynh trưởng khác, anh lại là Họa Sĩ và có chân trong Họa Sĩ Đoàn Việt-nam, Anh lại quen các anh sĩ quan Chính trị cũ ở VNCH thành thử anh là nội vụ cho hội liên trường dạy Việt ngữ tại Nam Cali. Với cương vị này anh cùng nhà xuất bản Văn Học để in sách giáo khoa dậy cho các cháu tiếng Việt tại Mỹ. Hiện sách vẫn c̣n lưu dụng và đă giới hạn sự phát triển sách mới dậy cho các em đă biết mặt chữ ở Mỹ do GS BS Trần Ngọc Ninh sáng tác theo ngữ âm quốc tế. Đây cũng là cái tôị trong cái công phát triển tiếng Việt tại hải ngoại cho thế hệ con cháu chúng ta của anh Sinh.

Anh trọng sự dấn thân của các tổ Vĩnh Nghiêm như cụ Lư Đông A, Do vậy anh ủng hộ nhóm anh Lạc, anh Tuệ Linh rất nhiều. Tôi ghi danh vào lớp hè Phật-Giáo của ông Vơ Văn Ái l- do lời hứa là chú trọng Nhân Minh Luận và tuyển người lên DC để nói chuyện trước Liên Hiệp Quốc trong năm phút dành riêng cho những nhóm không có là thành viên của Quốc Gia Nào Cả! Lúc chưa có giáo chỉ số chín th́ mới gặp anh Sinh. 

Lúc đó Thầy Viên Lư đă có chương-tŕnh TV và anh Sinh là người điều hành tổng quát với sự trợ lực của Con gái nhà báo Lư Đại Nguyên và bà vợ là chị Tâm An rất thân với Anh Khiết. Nhờ quen biết này anh Sinh rủ tôi vào GĐPT chùa Điều Ngự sau đó (theo kế hoạch) nắm chức vụ miền qua chương tŕnh học huấn luyện Cấp Tập, Tín, Tấn, lên lập Miền – với hậu thuẫn của ba đơn vị GĐPT (Điều Ngự, Chánh Pháp và Vĩnh Nghiêm ở Pomona) tôi chấp nhận – sau đó tôi được đại hội đề cử làm Ủy Viên thông tin và truyền thông. Nhưng ngay sau khóa học, giáo chỉ số 9 cách chức ông Ái và ông Ái đứng ra chống đối, cuối cùng Ḥa-Thượng Quảng Độ tại quê nhà cũng ra chỉ thị - văn pḥng II tại Hải Ngoại là tiếng nói đối lập duy nhất với chính quyền VNCS đă bị đóng cửa. Sự phát nguyện các thành viên từ đại hội đến Thầy linh hướng là Thầy Viên Lư đều bị chỉ trích và khiếm khuyết. Tôi may mắn ở nhà ngồi chơi xơi nước.

Vào chăn mới biết có rận! Chúng tôi in cẩm nang và bài học để sửa soạn cho ngày khai giảng ngày thứ bẩy. Chiều tối ngày thứ Sáu với tư cách là trưởng ban tu thư ông ra lệnh thu lại một chồng tài liệu đă in để chuẩn bị phát do tác giả là Ḥa Thượng Chánh lạc; và ban tu thư phải thức đêm thức hôm để in tài liệu ông mới đưa cho!  Ngoài ra các Huynh trưởng GĐPT chùa Điều Ngự cũng chia làm hai phe chống Thầy và theo ông Ái. V́ thế GĐPT chùa Điều Ngự cần được chấn chỉnh. Chỉ vài tháng là ai cũng biết đến những sự vô lư của Ông Ái, 

1) Nào là tiền xây cất chùa phải được chia làm hai. Chức vụ của Ông được tăng thống Huyền Quang chỉ định th́ chỉ thầy Huyền Quang truất phế mới có hiệu lực, c̣n không th́ ông không coi Giáo chỉ ngài Quảng Độ có điều khoản nào cách chức ông được. 

2) Ngoài ra ông mua một lô đất gần chùa để đem trailer tới cho vị sư nào ở v́ cái nhà trên lô đất đó không có permit để vào ở. Ngay cả làm cái nhà cḥm 10 ft X 10 ft cũng không cần permit nhưng ở th́ không được ở nghỉ tạm lúc trưa th́ okey. Cũng có thể lô đó cho điện cao thế thích hợp cho trồng rau trồng vườn chứ ở th́ cancer đầy rẫy. City họ không chịu trách nhiệm. 

3) Ông cùng một thầy Nam Tông đứng ra chống đối thầy Viên Lư để phần nào có lại Fund cho chương tŕnh đối lập cuội với chánh quyền VN nhưng chuyện bất thành! Ai có suy xét cho thầy Viên Lư đều thấy là thầy hên nên mọi người ủng hộ xây chùa. Thế nhưng thầy cũng phải có phước để bán phần đất của chùa trên miền Đông Bắc để có tiền đắp vào sự trùng tu to ra cho chùa chứ. Ông Ái ở đâu mà xía vào. Không giúp thầy lúc đầu giờ túng tiền là t́m đủ mọi cách bêu xấu giáo hội từ thầy Viên Lư đến thầy Chánh Lạc. Chúng tôi chỉ là nạn nhân đến nỗi giới trẻ của cờ vàng là hậu duệ của ông Ái ủng hộ hết ḿnh, nhưng sau những mưu mô quỷ quái ông và ông Lư Đại Nguyên từ từ rút lui. 

 Vào Chùa Điều Ngự chỉ có một công tác duy nhất có ư nghĩa là dắt các em vào nơi thương xá để quyên tiền cứu trợ cho nạn lụt miền Trung! Tuy nhiên hai anh em Anh Sinh và tôi rất thân v́ ngoài ra Thầy Viên Lư đồng ư với anh Sinh là sẽ dùng “nhà kho” rộng bát ngát của chùa để là nơi dạy các em học về Toán Lư và Hóa sau giờ các em học ở trường phổ thông. Nhưng việc chưa thành là t́m người có ḷng thời buổi này hơi khó. Vả lại vài thành phần đấu tranh khi xưa như ông Lư Đại Nguyên, LS Đinh thạch Bích, v.v. đă rời khỏi cuộc chơi. Thành ra phước đă cạn, lực bất ṭng Tâm mà ra cả.

Kỳ đại hội thứ Nh́ anh Lạc, có rủ tôi vào và nói: “Em cứ vào làm cái ǵ cũng được! em quen thuộc với biên bản vả lại có được đào tạo từ Oanh Vũ lên Thiếu Niên qua bao nhiêu trại em cũng dư biết ḿnh phải làm ǵ!. Dấn thân đi chứ “cậu”. Anh Lạc có nụ cười hiền ḥa, và chuyện ǵ anh cũng không để ai mích ḷng, không tranh giành địa vị. Thích hoạt động hơn là ngồi không. Với thành tích làm biết bao nhiêu kỳ trại huấn luyện lên cấp thành thử anh rất rộng lượng, chả bao giờ anh nghĩ đến chuyện chạy lon! Không ǵ ngạc nhiên khi thấy anh vẫn giữ cấp Tấn cho đến ngày anh ĺa cơi Dục! 

Kỳ II này tôi rất thích thú v́ thấy các thành phần trong ban chấp hành toàn là những người đầy nhiệt huyết và hiền lành nhu Anh LS Vân (người sẽ lo chuyện declare nonprofit cho GDPTTT)  Anh rất dễ thương vẫn c̣n anh Khuê, Anh Bách, anh Khai (bạn thân của anh Cân) và thành phần có quân là anh chị Tiềm -cho đến bây giờ anh chị vẫn là bác Gia Trưởng của GĐPT Huệ Quang. Ngoài ra c̣n chị Mai (em anh Lộc) toàn là những người có phước lớn con cháu không ngỗ nghịch) như vậy tôi chỉ vào đó lắng nghe là cũng đủ rồi! T́nh thương áo Lam nó chan ḥa rất mộc mạc. Tuy chia làm hai phe là phe không nói đến, không liên hệ đến quê nhà, mọi chuyện làm là ở đây. Về quê thăm nhà nói ǵ th́ nói cũng là một loại “đâm sau lưng chiến sỹ”. Nhưng v́ hoàn cảnh nên các thành viên GDPTTT mắt nhắm mắt mở để hoạt động. Nội quy cũng du di đôi chút. Tôi là đứa nhỏ tuổi nên cứ “cười để nín thở qua sông”. Thỉnh thoảng lại họp mặt lại chụp h́nh lưu niệm. Thời đó thường lấy hội quán của Tâm Beauty College để tổ chức tiệc tùng, ra mắt, đại hội. Hàng tuần lại nhóm họp cuối tuần ở một trường dạy làm nail, tóc gần đó nên cũng kết chặt t́nh đồng đội.

(Đă chụp và sẽ gửi lại sau - đây là tấm h́nh khổ lớn anh Lạc chụp trong lúc chúng ta chưa có smartphone anh in ra và tặng những thành viên trong BCH khoảng năm 1997) chúng tôi chup5 lại và gửi bằng email cho chính ḿnh để lồng vào email này - thế nhưng quá nặng thay đi đổi lại tốn cả giờ mà không sao t́m được đành khất sẽ gửi lại sau) - Chúng tôi và anh Khiết đi sau anh Lạc một bước,  cả hai sắm Camera nặng nề mà chụp không bằng smartphone sau này xa! đành cho máy về vườn và làm phó nḥm cho thiên hạ hay hơn.  

Nh́n h́nh ảnh ra mắt và hứa nguyện của GDPTTT để thấy rơ công lao thành lập của anh Lạc.

Ngoài ra anh chị là người lo cho con yên bề gia thất trước mọi các anh chị trưởng khác. Năm 1988-89 ǵ đó anh chị có mời các Huynh trưởng xuống San Diego để dự lễ cưới của con anh chị. Tôi có bổn phận làm Uber để đưa anh chị Nam đi và về. Nên được dự phần. Rất ngạc nhiên là đứa con Dâu của anh chị lại là một cháu người Mễ. Và anh chị không chút nào e dè để giới thiệu. Thời đó Việt-nam ta vẫn c̣n Tư tưởng muốn dựng lại cờ vàng và rất hẹp ḥi với văn-minh quá tự do của Hoa Kỳ. Nhưng anh chị đă cho tôi một bài học mà Đức Phật đă từng nhắc: Đừng bao giờ làm theo tập quán truyền thống phong tục văn hóa xă hội mà cho là Pháp đúng ngay chính Phật-pháp c̣n phải bỏ huống chi là phi Pháp.  Sau này tôi không ngạc nhiên khi Đinh Việt lại cưới cô vợ Mễ cho chính ông. Giữa Ông Đinh th́ dễ dàng v́ cùng Công Giáo – thế nhưng con anh chị Lạc lại là cái Nhân của Phật-Giáo giờ này anh cũng “tùy duyên” à!. Sau này cháu Khuê con chị Mai anh Thu cũng cùng xuồng với Tôi, với anh Hoài (Cha là công giáo mà ông Ngoại là Phật-Giáo thuần thành). Anh Nguyễn Đức Cường (vợ Tin Lành). Và c̣n nhiều nữa kể không hết. Nhất nhất đều bị lư tính b́nh đẳng của Đức-Phật mà thể hiện hành động bởi anh chị Lạc. Chúng ta ít thấy anh chị nói về các cháu nhưng chúng ta thừa biết cái giáo dục từ hành động (thân giáo) nó ảnh hưởng nhiều hơn là dùng ngôn giáo . Sự ḥa hợp Nam trung Bắc của các anh chị Huynh trưởng cũng là mục tiêu anh Lạc muốn nhắm tới bằng thân giáo!. Nói đến anh là không phân biệt Nam Trung Bắc. Thể hiện rất chính xác t́nh thần Lục ḥa của Phật-Giáo.

Sinh hoạt với các anh chị chùa Điều Ngự với các ông cựu quân nhân: thiếu Tá, Đại Úy, trong ban hộ niệm và đặc biệt họ có một group ngồi Thiền đến 3, 4 tiếng một lần trong khóa Thiền Vipassana. Họ tiến cử tôi đến ông Thiếu Tá tiểu khu (thuộc tỉnh hay thị xă) ông này là tay tổ, sẽ dẫn dắt tôi về Thiền Minh Sát Tuệ này với khóa tu 10 ngày 15 ngày 20 ngày (liên tiếp) 30 ngày và 45 ngày là tối đa. Tôi ngồi giỏi lắm là 15 phút là đă cựa quậy khó chịu, vậy mà các ông đều bất động đến 1-2 tiếng tôi cho là kỳ tích, Không bao giờ có thể nghĩ đến.

Một hôm tôi đến nhà ông Thiếu Tá để ông Tâm sự và dặn ḍ về Thiền Minh Sát Tuệ của người Miến Điện mà tại Mỹ hiện nay là loại Thiền được nhiều người tin tưởng v́ sự thành công của một phong trào do Thiền sư Goenka khởi xướng tại Miến Điện. Họ thời đó có ba trung Tâm tại Cali, trên Fresno là trung Tâm lớn và lâu đời nhất. Cứ tưởng tượng tôi lái xe cho một bậc trưởng thượng mà bị đuổi ra Thiền đường chẳng lẽ ḿnh lái xe về rồi vài ba ngày nữa phải từ Nam lên Fresno đón họ về. Nếu bị đuổi ra khỏi thiền đường v́ ḿnh phạm luật. Và phải chờ đến khóa sau. Trong 10 ngày đó cấm không được nói chuyện. Cùng lắm là ra dấu. Cứ 1 tiếng là các Thiền sinh từ từ đến phiên để diễn tả lại ḿnh cảm thấy ǵ, cảm ở đâu và bao lâu sự đau này mất đi …Họ cho ḿnh ba ngày liên tiếp nhúc nhích sao cũng được nhưng đến ngày thứ Tư mà vẫn không ngồi yên được là họ yêu cầu ḿnh ra khỏi cửa và về nhà cố tập cho qua giai đoạn này! vào cửa Thiền đường đă có hàng chục loại bồ đoàn mặc sức cho ḿnh lựa chọn. Tôi v́ ông Thiếu Tá đă mệnh chung và lại là xếp của anh Lạc, Âu đây cũng là mệnh số, tôi đồng ư lái chiếc xe truck Toyota trên để đồ ngủ cho 10 ngày lên núi thực tập, cùng đi là ông Thiếu Tá cũng loại tiểu khu nên tôi được ông nói chuyện về chiến tranh Việt-nam thời ông rất găy gọn và lư thú. Sau khi nghe tin ông thiếu tá xếp anh Lạc thân-hoại mạng-chung tôi rất thương cảm và quyết liệt phải Tham dự 10 ngày để thỏa sự lo lắng và giới thiệu về Pháp môn này!

Ông Thiếu tá rất gan lỳ ông bị đau tim, nhưng ông Thiền rất sâu và lâu. Ôn hy vọng dùng Thiền để quán trái tim bệnh của ông để chữa trị. Qua bài giảng, tŕnh độ này chỉ xảy ra cho Thiền 20 ngày trở lên. Ông cắt giai đoạn, chẳng dè ông bị heart attack, và qua đời. Bà xă ông thấy bọn chúng tôi là bả đay nghiến! Và tôi mấy lần định bỏ cuộc, nhưng thấy nhiệt t́nh của ông, tôi không đành và cuối cùng nhờ vậy tôi qua giai đoạn Vô thường thử thách này. Tức là lấy cái đau của tự thân để quán chiếu và cuối cùng sau 20-30 phút nó biến mất thật! tức giai đoạn quán Thân, Thọ Tâm và Pháp th́ cảm thọ thật sự là theo định luật Vô thường (thành trụ hoại không). 

Sau bốn ngày tôi ngồi Tâm hướng dẫn bởi lời nói hướng dẫn của ông Goenka được thâu lại từ cassette tôi qua được cơn đau chân và trải qua 10 ngày dễ dàng. Tôi lúc đó thử thách bằng cách không báo cáo với Thầy Thiền mà vẫn tiếp tục ngồi Thiền theo sự vận chuyển của ư làm đường đi cho quán niệm từ sơ lên nhị, từ nhị lên tam và từ tam lên tứ đều có những phương-pháp không giống nhau. Sau đó đến ngày thứ mười anh em có thể chia xẻ kinh nghiệm, nói năng như pháo rang kể lại những kỳ tích của ḿnh để cùng nhau suy nghiệm. Từ đó họ mới cho ḿnh cúng dường cho khóa tới cho tổ chức và cho phép ḿnh làm cơm thiện nguyện cho những khóa tới. Sự tổ chức rất khéo léo và có kết quả rơ ràng. Họ cấm ḿnh không được nói ra phương-pháp hành Thiền ra làm sao v́ lẽ dễ hiểu là khả năng của ḿnh chưa đủ tín Tâm và nhiệt Tâm như ngài Goenka thành thử có thể làm phá hư Bồ-Đề Tâm của một Thiền sinh mới tập tễnh vào Minh Sát. Bậc trưởng lăo như Ḥa-Thượng Kim Triệu c̣n bị họ lấy lại “permit” chỉ v́ ngài sửa đổi đôi chút về phương-pháp cho dù vẫn quán Thân thọ Tâm Pháp như “hiến Pháp” đă quy định.

Sự gặp gỡ của ông Thiếu Tá với anh Lạc có thể ông muốn anh Lạc thử loại Thiền này. Đến lúc đó tôi mới vỡ lẽ là anh Lạc đă là sĩ quan thuộc quyền của ông ở Việt-nam. Cơ Duyên của tôi qua ông thiếu tá này là thế. Cùng đi lên Fresno để Tham dự khóa Thiền đặc biệt cho người Việt-nam v́ có “người thông dịch” được cho phép dịch lại những cảm thọ trong lúc ngồi Thiền ra thế nào. Do vậy các anh chị Việt-nam được đôi chút thoải mái nói tiếng mẹ đẻ khi đối diện với người hướng dẫn. Mỗi ngày đều có người hướng dẫn khác nhau, và họ có thể là một người thường không nhất thiết phải là nhà sư hay ni sư ǵ cả. Chính Thiền sư Goenka vẩn là người thường như bao nhiêu Thiền sinh khác, thế nhưng ông có chương tŕnh khuếch trương hẳn hoi và mục tiêu vẩn là Chỉ Quán song tu trong công việc. Đầu tiên là bài học của một ông bộ trưởng về thư từ đă thành công trong công việc đến nỗi chính phủ Miến Điện muốn ông kiêm nhiệm luôn một bộ khác. Ông chỉ yêu cầu là mọi nhân viên dưới quyền phải có 3 thời công phu Thiền Minh Sát Tuệ ngắn ngủi và mọi người đều đồng ư. Từ đó tên tuổi và Thiền Vipassana Minh Sát Tuệ tung hoành trong thiên hạ. 

Tôi thuộc loại chính quy lại được huấn luyện tại trường mẹ. Do vậy ḿnh tự tin nhân ra đâu là chân là ngụy tương đối đúng và dễ dàng. Ngay cả lúc thực tập trên đầu có quạt, có cửa sổ có máy sưởi có tiếng chim kêu từ thiên nhiên của ngọn núi cao 7000 mét ở Fresno. Và khi họ thay đổi môi trường nhiệt độ chung quanh mà ḿnh vẫn học tủ để trả lời cho qua chuyện là họ biết ngay và đặt vấn-đề quở trách hay đuổi khỏi Thiền môn là chuyện thường. Áp dụng vào quốc gia Campuchia – Khóa hoàn-cảnh đầu tiên Thiền sư Kim triệu về Việt-nam để rồi nhà cầm quyền sợ và không cho phép tụ tập. Ngài đành phải dùng xe lửa để mượn chỗ ở đất Campuchia. Và sự hành hoạt gặp nhiều trở ngại nếu không muốn nói là thất bại và dang dở. Tính cho đến nay. Nhờ có internet nên việc thông tin ghi danh đều không mấy trở ngại thế nhưng với 80-90% người Phật-tử quen thuộc với Thiền Đại thừa họ có dễ dàng chấp nhận một loại Thiền mới do Nam tông đặc thù là không ăn chay hay không? Những trắc trở đó anh Lạc có thể biết – qua hoạt động có tính cách GDPT và thuần túy Tôn Giáo. Chứ đưa anh Khiết ra th́ chính quyền Việt-nam sẽ lôi ra hàng loạt những “cán bộ” cao cấp được anh Khiết “Brifing” về chính trị ngay khi đặt chân lên Virginia. Nơi thủ phủ của Hoa Kỳ. Nói thế để chúng ta hiểu hơn về hai anh trưởng của chúng ta.

Vai tṛ trợ lực của chị Hồng Loan cũng quan trọng không kém. Cứ nh́n thấy chị tất tả lo cho chúng tôi lúc đó có Tham gia vào chiến dịch “tượng Phật Ngọc” của một phong trào có chủ đích từ ngoài vào Hoa Kỳ. Tôi Tham gia vào dịp tết lănh một chiếc xe bus (1 trong năm chiếc – 50 người để hành hương San Diego từ chùa Phổ Đà – Anh Khuê) để chuyên chở khách hành hương viếng chùa San Diego  nơi chưng tượng Phật ngọc.Trước khi đi tôi đoán là nên hỏi chị Hồng Loan trước. Thế nhưng linh tính báo là thể nào cũng có chị. Lo ǵ chuyện nhỏ. Tôi và Phật-tử đi xuống San Diego và y như rằng. Chị Hồng Loan đă “thầu” việc bán tượng Phật ngọc nhỏ cho Thầy Thiện siêu và lo riêng phần ăn cho tôi, những mạnh thường quân của mọi phái đoàn. Chuyện rắc rối xảy ra – trên chuyến xe tôi lo th́ có một vị bị mất trí nhớ -cho dù người nhà gồm 5, 7 người thay phiên nhau (trong dịp tết) để nh́n chừng. Khoảng 10 giây ông này biến mất, chả ai biết ông ở đâu. Hỏi người nhà họ cũng cho biết là ông hay lang thang hoặc trốn trong nhà xí khó ḷng biết được. 

Tôi tất tả kiếm chị Hồng Loan và được chị đem tới ban “truyền thông” để thông báo trên các loa đặt dọc theo ngọn đồi rộng 4, 5 mẫu. Đến lúc xe bus c̣n phải về để hành hương những nơi khác. Tôi đành ở lại để 

(a) ḿnh biết nói tiếng Anh dễ cho police thông cảm 

(b) lúc về đi quá giang xe khách cũng được. Chờ măi đến trời sắp hết ánh nắng tôi nghe lời khuyên của một đạo hữu San Diego họ nói là ḿnh nên báo cảnh Sát để họ giúp. Trong ṿng 3 phút họ bắt tôi không được gọi cho bất cứ ai và lúc này iphone của ḿnh trực tiếp link vào phone của CS và họ độc quyền hành sử. 15 phút sau họ gọi lại và báo là họ đă dùng trực thăng để t́m ra ông. Hóa ra ông lang thang không biết đi về đâu! Và họ cho điểm hẹn ngay trong khuôn viên của Chùa! Họ cho biết chuyện này họ có kinh nghiệm, nên không có ǵ phải lo lắng. Nếu tôi biết trước th́ đă gọi họ tiếp sức chứ đâu rút ngắn cuộc hành hương này làm ǵ. Nhưng từ đó mới thấy Phật-tử ta rất có Tâm hỷ xả. Lúc về đến chùa Phổ Đà chúng tôi c̣n đi nhanh hơn 4 chiếc xe kia và hướng dẫn họ về chỗ đậu xe lúc trời tối mà ban trật tự không đủ đèn pin để chỉ dẫn.

Nh́n thế đủ biết sự hiện diện của Anh Lạc và Chị Hồng Loan như là những vị Bồ-Tát không hứa trước nhưng lúc nào cầu th́ đă thấy xuất hiện. Làm sao tôi có thể quên cái tết đầy thú vị của năm đó! Nh́n ánh mắt của thân nhân người mất trí, những thứ khác đều Vô giá trị với sự biết ơn này. Không dễ để Thầy tin tưởng để giao “tủ sắt” vậy mà xuống đó đă thấy chị rao hàng và có quà cáp ngay cho các đàn em của chị. Những cây viết những huy hiệu về ngày tượng Phật ngọc tuy đơn sơ nhưng gói ghém bao nhiêu kỷ niệm của thời đó.  Đâu phải anh chị không biết đến phong trào đâu, thế nhưng v́ phương tiện các Thầy muốn làm chúng con sẽ ra công!

Chùa HUỆ QUANG là ngôi chùa đầu tiên làm nhiều buổi quyên tiền ở Anaheim Convention Center để rồi khánh thành chùa mới với sự đồng ư của thị trưởng Santa Ana qua bao cuộc điều trần. Và nhờ vào đám Phật-tử trung kiên “3 tháng hè” nên Thầy mới đủ người để tổ chức. Lúc đó chùa Huệ Quang đă có tổ chức một GDPT thế nhưng các em chưa ư thức và các Huynh trưởng c̣n quá ít. Số Thiền sinh lên đến 40 toàn là những người có thể điều hành một toán nhỏ đến lớn. Tôi volunteer để làm phận sự cho dân chúng vào rạp và lănh trách nhiệm lên một lầu để xếp đặt những người ủng hộ vé mua “nhẹ nhàng” hơn dưới lầu. Nơi đây tôi lúng túng v́ có các vị đi xe lăn đến để nghe văn nghệ kẻ lương. May nhờ ông Phật-Giáo Ḥa Hảo là ông Giàu dàn xếp để họ khỏi lên lầu, không có đường đi như lúc này! Tôi rút kinh nghiệm này để t́m ra hướng không ánh nắng chói chang cho những buổi đại hội “Cảm Ơn Anh” dành cho những người đi xe lăn. Nhờ chùa Huệ quang biết được chị Hạnh Nhơn, Nhờ Chị hạnh Nhơn biết được sự thân t́nh giữa hai chị Hạnh Nhân và chị Trang! Ngày chị Hạnh Nhân mất chị Trang chia sẻ mối chân t́nh rất cảm động. 

Khi đoàn bắt đầu họp tại chùa Ba Cô th́ cả hai anh Lac và Thế đă dùng tài nghệ Handyman giúp các cô rồi. Điều mà ḿnh muốn đóng góp th́ cả hai đều biết là các Cô bị lỗ nặng v́ nghe lời ngon ngọt của dân "upgrade" nhà cửa vô lương tâm để rồi tiền mất tật mang, Anh Lạc chỉ cười không nói. Trái với anh Thế nêu đích danh tay anh chị và không ái ngại để lên án. Hai người "tu" hay "không tu" đă bộc lộ ḷng Sân tiềm tàng núp trong tiềm thức tưởng là có thể lấy đá chặn cỏ dại ai dè chỉ là mộng ảo.  Ngay đoạn đường dài từ San Diego lên Orange County cũng đủ thấy t́nh thương bao la và hy sinh của anh Lạc như thế nào!  

Và cuối cùng tôi muốn nói đến Thầy Nguyên Nguyện. Thầy chỉ được Thầy Huyền Châu biết đến là mới đây thôi chưa được 3 tháng. Thầy phụ trách lớp Giáo Luật cho sơ cấp. V́ là giới luật nghiêm minh nên ngài rất khó khăn y như ngài Ưu bà Ly. Vị Ḥa-Thượng nào không để ư mà vào thăm chúng hội trong lúc họ đang ăn để hỗn loạn đứng lên chào hỏi chúng hội là ngài phàn nàn vị Ḥa-Thượng là không biết hành tŕ giới luật. Rồi trách cứ Phật-tử nào ngồi lên chiếc ghế trong nhà khách dành riêng cho các Tăng ni. Rồi đủ thứ những cơ duyên đụng tay đụng vạt áo người Nữ cũng được ngài để ư rất sâu-Sắc. Cả lớp thất kinh. 

Ngài dạy th́ đa số ngài đă viết trên FB thành thử cứ lên đó là biết rơ Tâm t́nh của ngài. Cuối khóa thi tốt nghiệp ngài có tŕnh bày thế nào là Phật-tử tại gia thọ Bồ-Tát đạo tại gia. Rồi ngài thao thao bất tuyệt nói đến Bồ-Tát tại gia và xuất gia xen lẫn với nhau. Anh em chưa bao giờ khổ bằng. Thời buổi laptop mà Thầy vẫn phải cần bảng phải để cho ngài đứng nói chuyện cho đúng với tiêu chuẩn của ngài! Chữ viết thiệt t́nh đoán không ra. Tôi chỉ hỏi một câu là mọi chuyện Thầy đă viết lên trên FB của Thầy rồi ḿnh cứ thế đem về. Việc c̣n lại là nghe cho kỹ và đặt câu hỏi cho Thầy trả lời là xong. Chính v́ thế tôi khám phá ra là ngài có chân trong sự h́nh thành của GDPT đặc biệt là tỉnh Phú Yên.

Đây là một tỉnh rất nghèo so với hai tỉnh chặn hai đầu của Phú Yên (a) B́nh Định – Khởi nghĩa và có vũ lực cùng chiến lược xuất chúng của vua quang Trung. Và (b) Khánh Ḥa. Nổi tiếng với Nha Trang và Cam ranh. V́ thế nếu thế-giới không có hàng không mẫu hạm hay tàu ngầm th́ Khánh Ḥa có bao giờ được nhắc tới như ngày hôm nay.

Người B́nh Định th́ hẳn hoi là gốc hào kiệt anh hùng, cái phước vẫn c̣n kéo dài đến ngày nay! Hàng năm lễ giỗ tổ quang Trung hay trận Đống Đa vẩn là ngày dân B́nh định mong nhớ tới. Các vị tu sĩ Phật-Giáo tỉnh B́nh Định cũng thế. Nhờ địa linh anh kiệt, họ không bao giờ khuất phục bạo chúa Gia Long, mười ông là chín ông nghiên cứu lịch-sử Việt-nam đều nhớ ơn vua Quang Trung và chê bai thái độ hai mặt của vua Gia Long – Nào là đi tiểu vào sọ người của một người mà nhà vua nghi là sọ vua Quang Trung. Sang đây. Di sản kiếm được ở Việt-nam đă khiến hội B́nh Định là một hội lớn mạnh về tổ chức và những đóng góp tích cực. Sở dĩ Chúng tôi biết rơ là v́ ông nhạc lại là vị đại tá cuối cùng là tỉnh trưởng và những công tŕnh ông xây dựng do thỉnh nguyện thư của thứ dân là trùng tu và xây dựng tượng thờ vua Quang Trung. Ngoài ra phải kể đến “lầu ông hoàng đó” là đảo dành cho người cùi tiêu biểu là thi sĩ Hàn Mặc tử. Trước khi rút lui ông tỉnh trưởng đă lo chở hết mọi bà seur trên đảo về đất liền và t́m phi cơ vận chuyển các bà về Pháp. Sau này các bà nhớ ơn, chúng tôi đi Lourdes thăm tượng Đức bà Maria làm nhiều phép lạ đều được thuận tiện về chỗ ăn chỗ ngủ.  

Nói về dân Phú yên ít ai biết đây là cái nôi của đảng Đại Việt từ miền trung và sau này mới tiến ra miền Bắc và Nam. Đảng Đại Việt qua bao xung đột và hy sinh cho cuộc chiến, cuối cùng cũng chia làm hai là Tân Đại Việt và Đại Việt cũ. Do cái khí thế của địa dư nơi Phú yên là đồng bằng nhỏ nhất và có cái eo biển chỉ v́ nó mà Việt-nam thành một quốc-gia có vị trí quan trọng trong vai tṛ của biển đông. Cũng như bây giờ Nga phải buộc ḷng lấy eo biển của Ukraine v́ độ ấm của biển đóng vai tṛ tối quan trọng để đóng và bảo tŕ tàu ngầm và Hàng Không Mẫu Hạm. V́ thế làm Mẫu Hạm không là tối quan trọng với Nga, Chúng ta thấy tầu Ngầm của Mỹ phải tiến gần thủy phận của hai quốc gia trước khi có thể bắn Tomahawk uy hiếp Iran gần đây mấy ngày là thế. Hỏa tiễn tomahawk co thể bắn xa đến 1500 miles rơi trúng mục tiêu. Và nhanh đến 500 mph hơn 5 lần xe hơi thường chạy 100 mph.

Dân Phú yên một là nông dân thường hai là phải là kiệt xuất trong bất cứ ngành nghề ǵ! Sức ganh đua khó ai b́ kịp. Và Thầy Nguyên Nguyện cũng khó đă phá cái phước và cái họa (luật Mâu Thuẫn của tánh Không mà) mà suy ra. Trong ṿng một đêm chúng tôi đă khám phá ngài đă viết ít nhất là 300 bài tự truyện, từ GDPT đến Phật Pháp, đến cảm tính của Phật-tử thân cận ngài. Những buổi đại hội theo tập tục, những kiệt tác về nghệ thuật, Những khảo luận Thầy góp nhặt từ lâu, ḿnh muốn kiểm chứng lại cũng khó v́ các thế hệ sau họ viết về cái tôi quá nhiều và tên th́ lại giống với tên người nổi tiếng cũ. Do vậy sự chia xẻ những tin tức và tài liệu trên mạng của Thầy có thể nói là Vô giá! Một ông Thầy Phú Yên mà thân với chùa Giác hoàng trên DC quả thật ngoài sức tưởng tượng của chúng tôi. Cái này đành phải nhờ vài hàng từ anh Khiết. 

Nhưng đây chỉ là sự vươn lên thông thường của một kiệt xuất gia sư của Phú Yên. Anh Tông lần đầu tiên có đối thủ. Vả lại v́ chống đối với chính quyền nên họ mong Thầy đi ngoại quốc cho xớm như vậy họ mới an Tâm lừa dối dân miền Nam hiền ḥa chất phác. Xem ra Thầy rất ăn ư với anh Khiết. Chúng ta hăy để anh Lạc yên nghỉ và hăy tiếp tục công nguyện của anh được phần nào hay phần đó. Đừng quên trên FB của Thầy Nguyên Nguyện có h́nh ảnh của chị Hoài Chân! lại là một huynh trưởng cấp Tấn!